آلمان به عنوان یکی از کشورهای پیشرو در زمینه تحصیلات عالی شناخته می‌شود که برخی از دانشگاه‌های برتر جهان در این کشور قرار دارند. این کشور در آموزش شرایط بسیار خوبی را ایجاد کرده است به طوری که هر ساله تعداد بسیار زیادی از مهاجران تحصیلی، کشور آلمان را به عنوان مقصد مهاجرت خود انتخاب می‌کنند. در آلمان، دانشجویان بین‌المللی می‌توانند از برنامه‌های تحصیلی مختلفی مانند بورسیه‌های تحصیلی، کار پاره‌وقت و کارآموزی استفاده کنند تا هزینه‌های تحصیل خود را تامین کنند.

شرایط تحصیل در آلمان

برای شروع برنامه مهاجرتی خود برای تحصیل در آلمان در ابتدا باید با شرایط تحصیل در آلمان آشنا شوید:

شرط سنی

یکی از مهم‌ترین شروط برای تحصیل در آلمان و دیگر کشورهای خارجی شرط سنی است. برای ورود به دانشگاه در آلمان باید حداقل ۱۸ سال سن داشته باشید؛ البته این قانون همواره رعایت نمی‌شود و شما برای تحصیل در برخی از رشته‌های علوم پزشکی مثل پزشکی و دندانپزشکی بایستی حداقل ۲۱ سال سن داشته باشید.

خوب است بدانید که سن مشخصی برای تحصیل در آلمان مشخص نشده است اما اگر شما دوست دارید تا حتما از یکی از بهترین دانشگاه‌های آلمان پذیرش دریافت کنید بهتر است در بازه سنی زیر قرار داشته باشید تا شانس شما برای تحصیل در آلمان بیشتر باشد:

کارشناسی تا 22 سال
کارشناسی ارشد تا 30 سال
دکتری تا 35 سال
دکترای حرفه ای (پزشکی، دندانپزشکی، داروسازی و دامپزشکی) تا 21 سال

لازم به ذکر است که نمی‌توان حتما این بازه سنی را به عنوان بازه سنی مشخص تعیین کرد چرا که هر دانشگاهی شرایط خاص خودش را دارد؛ برای مثال دانشگاه فنی برلین بازه سنی برای تحصیل در مقطع کارشناسی را حداکثر ۲۱ سال و برای مقطع کارشناسی ارشد حداکثر ۳۰ سال اعلام کرده است.

توجه داشته باشید که هر چه مقدار گپ تحصیلی شما برای تحصیل در آلمان بیشتر باشد، شانس شما برای دریافت ویزای تحصیلی آلمان کاهش و احتمال رد شدن درخواست شما بیشتر می‌شود؛ بنابراین اگر گپ تحصیلی دارید بهتر است با دلایل مشخص . منطقی آن را توجیه کنید.

مدرک زبان

حتما می‌دانید که یکی از اساسی‌ترین شروط برای مهاجرت تحصیلی، داشتن مدرک زبان است. مدرک زبان برای دانشجویان و دانش‌آموزان برای تحصیل در آلمان الزامی است و شما بدون مدرک زبان نمی‌توانید برای ویزا درخواست دهید. بیشتر دانشجویان یا دانش آموزان خارجی که برای مهاجرت تحصیلی به آلمان مهاجرت می‌کنند با مدرک زبان انگلیسی مهاجرت می‌کنند چرا که بیشتر دانشگاه‌های این کشور در اکثر رشته‌ها برای دانشجویان خارجی به زبان انگلیسی تدریس می‌شود.

با این حال اگر شما دوست دارید تا با استفاده از زبان آلمانی پذیرش دریافت کنید باید در یکی از آزمون‌های زیر نمره خوبی را بدست آورید. (این آزمون بر اساس شرایط هر دانشگاهی متفاوت خواهد بود):

  • TestDaF
  • DSH
  • TestAS
  • Goethe-Zertifikat
  • Telc
آزمون‌های انگلیسی زبان نیز عبارتند از:
  • IELTS
  • TOEFL

میزان دانش زبان آلمانی شما برای تحصیل در مقطع کارشناسی در آلمان B2 و برای مقطع کارشناسی ارشد و دکتری B2 یا C1 است. مقطع کارشناسی در کشور آلمان به زبان آلمانی تدریس می‌شود ولی دولت آلمان از ارشد به بعد اجازه تحصیل به زبان انگلیسی را می‌دهد که به ایلتس 7 نیاز است.

نکته مهم این است که دیپلم در ایران 12ساله و در آلمان 13 ساله است؛ بنابراین متقاضی بعد از دریافت دیپلم باید ابتدا یک سال در کالج های آلمان درس بخواند و در صورت قبولی به دانشگاه برود.

شرط معدل برای تحصیل در آلمان

شرط معدل برای تحصیل در آلمان و ورود به دانشگاه‌های این کشور بسیار متغیر است و به عوامل مختلفی مثل رشته تحصیلی، دانشگاه و حتی تقاضای ورود شما به دانشگاه وابسته است. به طور قطع می‌توان گفت که هرچه معدل شما در دوره‌های دبیرستانی و دانشگاهی بالاتر باشد، شانس بیشتری برای قبولی در دانشگاه‌های معتبر آلمان را دارید.

دانستن مطالب زیر برای شرط معدل در آلمان بسیار مهم است:
  • برای ورود به بعضی از دانشگاه‌های آلمان ممکن است شرط معدل حداقل ۲٫۵( براساس نمره دهی آلمان یعنی سطحی بین B و C) را برای تحصیل به برخی از رشته‌های تحصیلی قرار دهند. در سیستم آموزشی آلمان هرچه نمرات نزدیک به یک باشد، نمره بالاتر است.
  • بخشی دیگر از دانشگاه‌ها شرایط دقیق‌تری را برای قبولی در رشته‌های مختلف اعمال ‌می‌کنند.
  • بعضی از دانشگاه‌ها ممکن است به جای معدل، تجربه کاری یا ارائه توصیه‌نامه از اساتید شما را در نظر داشته باشند.
  • برای ورود به برخی دانشگاه‌های کشور آلمان می‌توانید از برنامه‌های تحصیلی مدرک دیگری مانند GRE و GMAT نیز استفاده کنید.

هزینه‌های زندگی در آلمان

یکی از مهم‌ترین شرایط برای تحصیل در آلمان، هزینه‌های زندگی در این کشور است. هزینه‌های زندگی شامل اجاره خانه و تهیه مسکن، لوازم مورد نیاز برای تحصیل در آلمان، هزینه‌ مواد غذایی و خوراک، هزینه‌های لباس و پوشاک، هزینه حمل و نقل و … است. تمامی هزینه‌های گفته شده براساس شهر انتخاب شده شما، متراژ محل زندگی، شیوه زندگی شما و دیگر عوامل متفاوت است اما به طور میانگین برای زندگی در آلمان بین ۸۵۰ تا ۲۰۰۰ یورو به صورت ماهانه نیاز دارید.

تحصیل در دانشگاه‌ها

تحصیل در دانشگاه‌های آلمان به صورت آکادمیک و غالبا در سه مقطع کارشناسی، ارشد و دکترا صورت می‌پذیرد. از آنجایی که کشور آلمان دانشگاه‌های متعددی دارد، آشنایی بیشتر با چگونگی تحصیل در آلمان در مقاطع مختلف می‌تواند به شما جهت دریافت پذیرش این کشور کمک کند.

بسته به دانشگاه، رشته و شرایط شما معمولا شرایط تحصیل در مقاطع مختلف در این کشور به شرح زیر است

شرایط تحصیل کارشناسی در آلمان
  • داشتن معدل بالای ۱۵
  • ریز نمرات سال آخر دبیرستان
  • مدرک دیپلم
  • مدرک زبان آلمانی B2
شرایط تحصیل کارشناسی ارشد در آلمان
  • معدل ۱۳ و بالاتر در مقطع کارشناسی
  • مدرک زبان انگلیسی (بهتر است که مدرک زبان آیلتس ۶ و بیشتر داشته باشید)، داشتن مدرک زبان آلمانی برای دانشجویان خارجی برای تحصیل در آلمان اجباری نیست اما اگر مدرک زبان آلمانی B2 داشته باشید، شانس شما برای تطبیق با محیط و دریافت ویزا بیشتر می‌شود.
شرایط تحصیل دکتری در آلمان
  • معدل بالای ۱۳ در لیسانس و فوق لیسانس
  • مدرک زبان( ترجیحا آیلتس بالای ۷)
  • داشتن رزومه قوی

مدارک لازم برای تحصیل در آلمان مقطع کارشناسی

اگر برای تحصیل در آلمان مصمم هستید، باید برای دریافت پذیرش تحصیلی از یکی از دانشگاه‌های آلمان بر اساس شرایط، سوابق و مقطع مورد نظرتان مدارک تحصیلی زیر را جمع آوری کنید:

  • مدارک هویتی
  • پذیرش دانشگاه
  • ریز نمرات
  • مدرک دیپلم
  • عکس ۳*۴ پرسنلی
  • پاسپورت معتبر
  • مدارک پزشکی که سلامت جسمی شما را نشان دهد.
  • مدرک زبان
  • گواهی تمکن مالی
  • مدرک سوء پیشینه

مدارک لازم برای تحصیل در آلمان مقطع کارشناسی ارشد

  • مدارک هویتی
  • نامه پذیرش دانشگاه
  • مدرک کارشناسی
  • ریز نمرات
  • عکس ۳*۴
  • پاسپورت معتبر
  • رزومه قوی
  • مدارک پزشکی که سلامت جسمی شما را نشان دهد.
  • مدرک زبان
  • گواهی تمکن مالی
  • مدرک سوء پیشینه
  • توصیه نامه
  • انگیزه نامه

مدارک لازم برای تحصیل در آلمان مقطع دکتری

  • مدارک هویتی
  • پذیرش دانشگاه
  • مدرک کارشناسی ارشد( همراه داشتن سایر مدارک تحصیلی توصیه می‌شود.)
  • ریز نمرات
  • عکس ۳*۴
  • پاسپورت معتبر
  • مدارک پزشکی که سلامت جسمی شما را نشان دهد.
  • مدرک زبان
  • گواهی تمکن مالی
  • مدرک سوء پیشینه
  • توصیه نامه
  • انگیزه نامه
  • مقالات معتبر با نمره بالا
  • مکاتبه با استاد راهنما مد نظر
  • سوابق کاری
  • رزومه قوی

دانشگاه‌ های برتر آلمان جهت تحصیل

با توجه به سیستم آموزشی بسیار قوی که در کشور آلمان وجود دارد، شرایط خوبی برای دانشجویان به ارمغان آمده است به طوری که آن‌ها می‌توانند در بهترین دانشگاه‌های اروپا یا حتی بهترین دانشگاه‌های جهان به تحصیل بپردازند. برخی از دانشگاه‌های آلمان از رنگینگ خوبی برخوردار هستند:

  • 1. دانشگاه فریدریش ویلهلم در برلین (Freie Universitaet Berlin)
  • 2. دانشگاه فنی مونیخ (Technische Universitaet Muenchen)
  • 3. دانشگاه هایدلبرگ (Ruprecht-Karls-Universitaet Heidelberg)
  • 4. دانشگاه های ورتسبورگ (Eberhard Karls Universitaet Tuebingen)
  • 5. دانشگاه بون (Rheinische Friedrich Wilhelms Universitaet Bonn)
  • 6. دانشگاه های فرایبورگ (Albert-Ludwigs-Universitaet Freiburg)
  • 7. دانشگاه برمن (Universitaet Bremen)
  • 8. دانشگاه های فرانکفورت (Goethe-Universitaet Frankfurt am Main)
  • 9. دانشگاه های کلن (Universitaet zu Koeln)
  • 10. دانشگاه های اشتوتگارت (Universitaet Stuttgart)

دقت داشته باشید که این لیست مختصر از دانشگاه‌های برتر آلمان در رنکینگ جهانی بوده و دانشگاه‌های دیگری نیز در رتبه‌بندی‌های جهانی با رتبه‌های بسیار خوبی حضور دارند. این رتبه‌بندی هر ساله تغییر خواهد کرد.

خوابگاه دانشجویی در آلمان

یکی از مواردی که پیش از تحصیل در آلمان باید حتما با آن آشنا شوید و آن را رفع کنید، خوابگاه دانشجویی است. لازم به ذکر است که بدانید برخی از دانشگاه‌های آلمان به دانشجویان خارجی خوابگاه اعطا می‌کنند تا شرایط را برای دانشجویان خود جهت ادامه تحصیل در آلمان راحت‌تر کنند. به طور کلی در کشور آلمان دو نوع خوابگاه دانشجویی برای دانشجویان وجود دارد که در ادامه با آن آشنا می‌شویم.

خوابگاه های دانشجویی عمومی یا Student Union Hall Of Residence

این خوابگاه‌ها مکانی با متراژ کم، دارای امکانات لازم و ارزان قیمت است که بسیاری از دانشجویان خارجی یا حتی آلمانی از آن استفاده می‌کنند. برای استفاده از این خوابگاه باید در ابتدا پذیرش دانشگاه مورد نظر خود را دریافت کنید.

اقامتگاه‌ها یا خوابگاه‌های خصوصی

این نوع خوابگاه‌ها قیمت بالایی دارند و از کیفیت و شرایط بهتری نیز برخوردارند. بر اساس آمارهای منتشر شده هزینه دریافت خوابگاه دانشجویی خصوصی ماهانه حدود ۲۵۰ یورو است و اگر دانشجویی قصد داشته باشد تا آپارتمان یا مسکنی تهیه کند که به صورت مستقل از دانشگاه در آن به زندگی بپردازند باید حداقل حدود ۴۰۰ تا ۵۰۰ یورو به صورت ماهانه بپردازند.

زندگی در خوابگاه‌های دانشجویی آلمان برای دانشجویان بین الملل یا خارجی خیلی بهتر از تهیه مسکن است؛ زیرا:

تنهایی و غم غربت با حضور دانشجویان از کشورهای مختلف کم می‌شود و حتی ممکن است فرد بتواند دانشجوی هموطن خود را پیدا کند. هنگام تحصیل در آلمان از هزینه‌های زندگی خود کم می‌کند. خوابگاه‌های این کشور امکانات خوبی را برای دانشجویان فراهم کرده‌اند و دانشجو می‌تواند از امکاناتی نظیر استخر، سالن‌های ورزشی و … استفاده کند.

برای دریافت خوابگاه دانشجویی در آلمان باید مراحل زیر را طی کنید:

  • 1. دریافت پذیرش از یکی از دانشگاه‌های آلمان
  • 2. ثبت درخواست به صورت اینترنتی در سایت انجمن دانشجویی شهر مورد نظر
  • 3. دریافت ایمیل تاییدیه
  • 4. دریافت ایمیل در خصوص انتظار ۱ تا ۲ ماهه جهت دریافت پیشنهاد خوابگاه
  • 5. دریافت ایمیل پیشنهاد خوابگاه

بهترین شهرها برای تحصیل در آلمان

بر اساس آمارهای ارائه شده از دانشجویانی که در این کشور به تحصیل پرداخته‌اند، بهترین شهرها برای تحصیل در آلمان عبارتند از:

شهر برلین

به عنوان پایتخت آلمان، این شهر یکی از محبوب‌ترین شهرهای آلمان برای تحصیل است. شهر برلین دارای دانشگاه‌های معتبر و سطح بالایی مثل دانشگاه فریدریش ویلهلم، دانشگاه تکنیک برلین و دانشگاه هانسه‌ویله لم می‌باشد. شهر هامبورگ این شهر دارای دانشگاه‌های معتبری مانند دانشگاه هامبورگ، دانشگاه تکنیک هامبورگ و دانشگاه هوچ‌شوله لم است.

شهر مونیخ

مونیخ یکی از شهرهای زیباترین و بهترین شهرهای آلمان برای تحصیل است. این شهر دارای دانشگاه‌های بزرگی مانند دانشگاه فنی مونیخ، دانشگاه لودویگ ماکسیمیلیان و دانشگاه بوزن و … است و به عنوان مرکز فناوری، صنعت و تجارت در کشور آلمان شناخته شده است. شهر فرانکفورت به دلیل حضور تعداد زیادی از ایرانیان در این شهر، فرانکفورت یکی از بهترین مقاصد برای مهاجرت تحصیلی ایرانیان است. دانشگاه‌های معتبر این شهر عبارتند از دانشگاه فرانکفورت، دانشگاه تکنیک دارمشتات و دانشگاه جان ولفگانگ گوتنبرگ است.

شهر کلن

کلن یکی از شهرهای بزرگ در کشور آلمان است که هر ساله تعداد زیادی از دانشجویان برای تحصیل در آلمان به این شهر مهاجرت می‌کنند. این شهر دانشگاه‌های معتبری زیادی مانند دانشگاه کلن، دانشگاه تکنیک کلن و دانشگاه کاتولیک کلن دارد.

هزینه تحصیل در کشور آلمان

هزینه زندگی در آلمان یکی از مهم‌ترین مباحث و دغدغه‌های هر دانشجو پیش از تحصیل در آلمان است. باید بدانید که برای تحصیل و مهاجرت تحصیلی به کشور آلمان باید بودجه زیادی را برای موارد زیر کنار بگذارید تا در نهایت موفق شوید در آرامش و راحتی زندگی کنید:

انواع هزینه قیمت
شهریه دانشگاه بستگی به نوع پذیرش دارد
هزینه مسکن 400 تا 500 یورور
هزینه مواد غذایی 250 یورو
هزینه حمل و نقل 70 یورو
قبوض 250 یورو
دیگر هزنیه های تحصیلی وسایل مورد نیاز برای تحصیل، رستوران رفتن، کافه رفتن و هزینه بیمه

شهریه دانشگاه

هزینه تحصیل در دانشگاه‌های دولتی آلمان رایگان است و شما حتی می‌توانید در برخی از دانشگاه‌های این کشور به زبان انگلیسی و به صورت رایگان به تحصیل بپردازید بعلاوه فاند‌های تحصیلی مختلف دریافت کنید.

هزینه مسکن

بسته به شهر محل سکونت شما و نوع مسکن انتخابی، هزینه اجاره مسکن در آلمان متغیر است هر چند که بیشتر دانشجویان سعی می‌کنند تا از خوابگاه‌های دانشجویی استفاده کنند. به طور کلی برای اجاره یک خانه یک خوابه به صورت میانگین باید چیزی در حدود ۴۰۰ تا ۵۰۰1 یورو بپردازید.

هزینه مواد غذایی

هزینه تهیه مواد غذایی در آلمان خیلی ارزان است و شما تنها با دریافت حقوق پایه یک ساعت کار دانشجویی در آلمان می‌توانید بخش مهمی از اقلام مصرفی خود را تهیه کنید. برای مثال شما تقریبا با ۱۲ یورو می‌توانید مواد زیر تهیه کنید:

  • سه عدد موز
  • ۱۰ عدد تخم مرغ
  • یک ماست کوچک
  • نیم کیلو گوشت
  • یک بسته ماکارونی ماکارونی
  • دو عدد شیر یک لیتری

هزینه حمل و نقل

اگر از وسایل حمل و نقل عمومی استفاده کنید اصلا جای نگرانی ندارد چرا که شما با پرداخت ۷۰ تا 100 یورو در ماه می‌توانید تمام هزینه‌های حمل و نقل ماهانه خود را بپردازید.

تفریحات

تفریحات در آلمان قیمت نسبتا مناسبی نسبت به دیگر کشورهای اروپایی دارد و شما با پرداخت مبلغی کم در ماه می‌توانید از امکانات تفریحی استفاده کنید.

قبوض

بخش مهمی از هزینه‌های شما را قبوض شما شامل می‌شوند به طوری که شما مجبور هستید تا با پرداخت میانگین چیزی بین 350 الی ۲۵۰ یورو در ماه قبض‌های خود را بپردازید.

دیگر هزینه‌های تحصیلی

دیگر هزینه‌های تحصیل شامل وسایل مورد نیاز برای تحصیل، رستوران رفتن، کافه رفتن و هزینه بیمه می‌باشد که مبلغ زیادی را دربرنمی‌گیرد. می‌توان گفت که اگر خرج خود را به درستی مدیریت کنید برای تحصیل در آلمان به مشکلی بر نخواهید خورد و با پرداخت ماهانه مبلغی در حدود حتی ۸۰۰ تا 2000 یورو می‌توانید به راحتی به تحصیل در آلمان بپردازید.

امکان کار بعد از تحصیل در آلمان

بیشتر دانشجویان پس از پایان تحصیل خود مجبور هستند تا کشور آلمان را ترک کنند، اما اگر بتوانید شغلی را برای خود پیدا کنید دیگر نیاز نیست این کشور را ترک کنید. متقاضیان کار در آلمان می‌توانند پس از فارغ التحصیلی با پیدا کردن شغل مناسب برای خود، درخواست ویزای کاری دهند و ویزای تحصیلی خود را به ویزای کاری تغییر دهند و به راحتی در این کشور بمانند.